Samenvatting
Twee lessen over Poppers wetenschapsfilosofie waarbij het falsificatieprincipe wordt toegepast op Freuds psychoanalyse en Einsteins relativiteitstheorie.
Domein
Wetenschapsfilosofie
Kernbegrippen
Einstein, Falsificatie, Freud, Popper, psychoanalyse, Relativiteitstheorie
Benodigde tijd
60-120 minuten
Vereiste voorkennis van leerlingen
Het ligt voor de hand om het logisch positivistische benadering van het demarcatieprobleem behandeld te hebben voorafgaand aan deze les.
Zie bv de lessenreeks “Hempel en de ravenparadox”
Lesniveau
Vwo 4, Vwo 5, Vwo 6
Lesplan
1: Opening van de les door voorkennis over demarcatie op te halen met de leerlingen
2: Bespreek klassikaal de hoofdlijnen van Freuds psychoanalyse en droomduiding. Als voorbeeld kan de casus van de Rattenman gebruikt worden. (ppt dia’s 1 t/m 4)
3: Leerlingen maken de opdracht: Hierbij passen ze Freuds analyse zelf toe op een droom en beantwoorden hierover enkele vragen.
4: Bespreek de opdracht klassikaal
5: Uitleg Popper en falsificatie (powerpoint dia’s 6 t/m 9)
6: Bespreken wat Popper van de gegeven droomverklaringen / de analyse van de rattenman zou vinden. (dia 10)
7: Vervolg uitleg Popper over wetenschappelijkheid (dia 11 t/m 15)
8: Laat Youtube-video “How an Eclipse Proved Einstein Right” zien. Leerlingen passen hier Poppers theorie op toe.
9: Klassikaal bespreken van de toepassing. Benoemen verschillen tussen Freuds psychoanalyse en Einsteins relativiteitstheorie.
Leerdoelen
Poppers wetenschapsfilosofie aan de hand van volgende begrippen kunnen uitleggen en toepassen:
- Demarcatie
- Inductie en deductie
- Falsificatie
- Corroboratie
- Risicovolle voorspelling
- Theorie
Benodigd materiaal
- Powerpointpresentatie: “Popper, Freud en Einstein”
- Opdracht Freud
Suggesties voor vervolglessen
Eventueel kan John Wallers kritiek in “Fabulous science” op Eddingtons expeditie besproken worden. Dit kan als opstapje naar Kuhn worden gebruikt.
Auteur
Olle Spoelstra