Samenvatting
In deze les lees je met je leerlingen een fragment uit de Genealogie van de Moraal van Nietzsche en analyseren deze tekst vanuit meta-ethisch perspectief. De les is geschikt om het domein ethiek mee af te sluiten of om een aantal lessen over Nietzsche mee te beginnen.
Domein
Ethiek
Kernbegrippen
goed en kwaad, meta-ethiek, Nietzsche, relativisme, waarden en normen
Benodigde tijd
Één lesuur van ongeveer 50 minuten, uit te breiden met een opdracht van nog eens 20 minuten
Vereiste voorkennis van leerlingen
- waarden en normen
- plichtethiek
- utilisme
- deugdethiek
Lesniveau
Havo 4, Vwo 4
Lesplan
In deze les lees je met je leerlingen een fragment uit de Genealogie van de Moraal van Nietzsche.
Ik gebruik deze les aan het einde van een reeks(je) ethiek. Het is meta-ethiek, geschikt om de theorieën die daarvoor zijn behandeld te analyseren. Het is ook één van de weinige keren dat ik met H4 een stukje primaire tekst lees. Het tekstje is bedrieglijk simpel, en is in eerste instantie ook voor een havoleerling prima te begrijpen. Pas door het in de klas te bespreken kun je het filosofisch belangwekkend maken voor de meeste leerlingen. De les leent zich ook om een toets aan op te hangen: bekritiseer vanuit de meta-ethiek van Nietzsche alle andere behandelde ethische stromingen.
Ik zou deze les combineren met een korte les over de filosofie van Nietzsche. Die kun je mondeling doen aan de hand van een paar begrippen, of vanuit een methode. Ik gebruik voor V4 een tekstje van Jos Kessels uit “Geluk en wijsheid”. Je kunt deze les vervolgen met de (moeilijker) les “Nietzsche – heren- en slavenmoraal”.
Begrippen die ik in die (voorafgaande) les zou behandelen: Filosofie met de hamer, slavenmoraal, herenmoraal.
Leerdoelen
De leerling kan:
- het begrip meta-ethiek uitleggen (begrijpen)
- Nietzsches opvatting van moraal uitleggen en hier een beargumenteerd standpunt over innemen (begrijpen) (kritiseren)
- een primaire tekst lezen
Suggesties voor vervolglessen
Deze les kan als introductie op Nietzsche worden gebruikt.
De les kan gekoppeld worden aan evolutionaire ethiek. (Frans de Waal)
Auteur
Ine Raangs